|
موسیقی ملی ایران
گذری بر موسیقی فاخر ایرانی و دماوند موسیقی ایران استاد محمدرضا شجریان
| ||
|
لینک دوستان
|
50سال است‌که‌روي ساز تحقيق‌مي‌کنم
سخنراني محمدرضا شجريان درباره نقش پوست در سازکه در جشن موسيقي انجام شد واکنشهاي بعضا توام با انتقاد برخي از سازسازها را در پيداشت. استاد در گفتگو با مهر ضمن توضيح بيشتر درباره نقش اجزا مختلف ساز، ويژگيهاييک سازساز خوب را نيز مطرح کرده است.
محمدرضا شجريان در پاسخ به اينشبهه که از قول ايشان مطرح شده است که کاسه تار مهم نيست و يک ساز خوب يعني يک پوستخوب، گفت: من نگفتم کاسه مهم نيست. من در آن جلسه گفتم آنها که فکر مي کنند همه چيزدر کاسه ساز خلاصه مي شود اينگونه نيست. کاسه مثل يک آمپلي فاير است.در واقع سيمهاييک ساز تارهاي صوتي هستند و بعد پوست و.... در سنتور هم به جاي پوست صفحه است کهبسيار اهميت دارد.
وي در ادامه گفت : من از سال 1340تا کنون دارم تحقيق مي کنم هيچکس به انداره من در زمينه ساخت سنتور دقيق نشدهاست حتي به استاد قنبري مهر که مدتها پيشش ساز سازي کار کرده‌ام نکاتي را مي گفتمکه ايشان تعجب مي کرد و مي گفت شما در اين باره خيلي اطلاعات داريد.
فقط خوانندهنيستم
استاد شجريان افزود: در طول اينچهل پنجاه سالي که در کار موسيقي هستم فقط خواننده نبودم. همواره سازهاي مختلف رابا دقت نگاه و نکات مثبت، منفي و مشکلات آنها را مرور کرده ام. سالها است هر جايدنيا که مي روم دو جا را حتما سر مي زنم يکي گل فروشيها و يکي هم سازفروشيها....سازهاي مختلف را از نزديک مي بينم و صدايش را در مي آورم و ويژگيهايش راپيدا مي کنم.
اين خواننده برجسته ادامه داد: من ارتباط صدا را با سيم با پوست و با چوب مي دانم چيست و حجم صدا را مي شناسم. ممکن است بعضي ها بگويند فلاني بهتر است برود خوانندگي اش را بکند، خير من فقطخواننده نبودم. من روي ساز کار کردم. هر سازي را دست نوازندگان مي بينم در باره اشصحبت مي کنم و بعد در خلوت خودم در باره اش فکر مي کنم. همين جمعه گذشته من از صبحتا نيمه شب در حال طراحي ساز جديدي بودم تا گرفتاري و مشکلات سازهاي فعلي را نداشتهباشد.
نقش مهم پوست و صفحه ساز
شحريان با تاکيد دوباره براهميت نسبي همه اجزا ساز گفت : طور ديگري شرح بدهم. فرض کنيد که نمره يک ساز خوب 100 است. من مي گويم اين نمره صد که همه اش کاسه نيست، همه اش پوست نيست و همه اشهم سيم نيست. هر کدام نقشي دارند اما نقش پوست و صفحه ساز بسيار مهمتر از آن چيزياست که انگاشته مي شود. چرا بعضي وقتها تار يحيي که بهترين تار شناخته شده است آنصداي مناسب را ندارد و به اصطلاح جواب نمي دهد؟ در خوبي و بي نقصي کاسه تار يحيي کهديگر حرفي نيست. اما وقتي پوست آن را عوض مي کنيم همان تار با همان کاسه صدايدلخواه ما را توليد مي کند. پس همانطور که گفتم اين کاسه در حد يک دستگاه تقويتکننده صدا و رنگ دهنده است و البته که آنهم مهم است و بايد نقش رزنانس صدا را خوبايفا کند اما بسياري از همين سازسازها فکر مي کنند که ساز همه اش کاسه است و من ميخواستم اين توجه را به اين دسته بدهم که نقش مهم پوست و صفحه ساز را نبايد فراموشکنند.
نزديک به پنجاه سال استکه ساز مي سازم
استاد شجريان در پاسخ به انتقادبرخي از سازسازها که گفته اند ايشان خواننده است و نبايد در کار سازسازي نظر بدهدگفت : به اين آقايان بگوييد اگر شما حالا داريد ساز مي سازيد من نزديک به پنجاه سالاست که ساز مي سازم .البته من تحقيق مي کنم. من ساز فروش نيستم، من به دنبال صداهستم و صداي بهتر ساز يعني صدا نه شکل. يک سازساز خبره در وهله اول بايد به صدااهميت بدهد. بعضي از سازسازها مي گويند حالا ساز را به اين فرم مي سازيم ببينيمصدايش چه مي شود. من مي گويم خير نبايد اين کار را کرد. اول ما بايد ببينيم چهصدايي مي خواهيم؟ صداي باس مي خواهيم، سوپرانو مي خواهيم، رنگ خاصي مد نظرمان استو ... . اول بايد هدف مشخص شود و بعد بر اساس آن ساز را طراحي بکنيم.
اکثر سازسازها فقطنجارهاي خوبي هستند
رئيس شوراي عالي خانه موسيقيگفت : قطعا ساز سازي که مي خواهد براي رسيدن به صداي مورد نياز ابتدا طراحي کند ودست به ساخت ساز بزند بايد ارتباط اجزا ساز را با يکديگر بداند. فيزيک صوت رابشناسد، با نقش و کارکرد اجزاي ساز آشنا باشد و.... اما متاسفانه اکثراين سازسازهافقط نجارهاي خوبي هستند چرا که شناخت صدا يک تخصص است وسازنده بايد تشخيص داشتهباشد که چه نوع صدايي را مي خواهد والبته راهش را هم بداند. از سوي ديگر يک ساز سازخوب بايد در حوزه موسيقي کار کرده باشد، نوازندگي بداند، استوديو رفته و حتي کنسرتداده باشد تا مشکلات نوازنده را بشناسد و گرنه فقط ساختن ساز بدون درک اين مسائل ميشود نجاري که فقط ظريف کاري مي کند.
این مطلب از آرشیو سال 1388 میباشد.
نظرات شما عزیزان: برچسب‌ها: [ پنج شنبه 11 آبان 1391برچسب:استاد محمدرضا شجریان+تاریخ موسیقی ایرانی+سازهای ابداعی استاد شجریان+معرفی ساز تار, ] [ 14:12 ] [ علی بیات ]
|
درباره وبلاگ  بگذار تا مقابل روی تو بــــــگذريم دزديده در شمايل خوب تو بنگريم شوق است در جدايی و جوراست در نظر هــم جـور به که طـاقت شـوقت نــــياوريم ----------------------------------------------- نام : علـی نام خانوادگی: بیـات ساز مورد علاقه : تـار آواز مورد علاقه :ابوعطا ----------------------------------------------- یاری انـدر کس نمی بـینم یـاران را چه شد؟ دوستی کی آخر آمد؟ دوستداران را چه شد؟ آب حیوان تیره گون شد خضر فرخ پی کجاست؟ خون چکید از شـاخ گل، ابـر بـهاران را چه شد؟ کـس نـمی گویـد کـه یـاری داشـت حـق دوسـتی حق شناسان را چه حال افتاد، یاران را چه شد؟ لعـلی از کـان مـروت بـرنـیامد، سـال هـاست تابش خورشید و سعی باد و باران را چه شد؟ شهر یاران بود و خـاک مـهربانان این دیـار مهربانی کی سر آمد؟ شهریاران را چه شد؟ گوی توفـیق و کـرامت در مـیان افـکـنـده¬اند کس به مـیدان در نیامد، سواران را چه شد؟ صد هزاران گل شکفت و بانگ مرغی برنخاست عـندلیـبان را چه پـیـش آمـد؟ هَـزاران را چه شـد؟ زهره سازی خوش نمی سازد، مگر عودش بسوخت؟ کــس نـدارد ذوق مــستـی، مـیگـسـاران را چـه شــد؟ حافـظ! اسرار الـهی کـس نـمی دانــد خــمــوش از که می پرسی که دور روزگاران را چه شد؟ |
تبادل
لینک هوشمند
