استاد شجریان و یادی از گذشته و مدال موتسارت

جایزه پیکاسو (به انگلیسی: UNESCO Picasso Gold Medal)، جایزهای است که هر پنج سال یکبار از سوی سازمان یونسکو به هنرمندی که برای شناساندن فرهنگ و هنر کشورش میکوشد، اهدا میشود.
محمدرضا شجریان خواننده ایرانی، در سال ۱۳۸۷ این جایزه را دریافت کرد

مديركل يونسكو سال ۱۹۹۹ در پاريس مدال موتسارت را به محمدرضا شجريان خواننده پرآوازه ايراني اهدا كرد. اين مدال به پاس نقش ارزنده استاد شجريان در موسيقي به او اهدا شده است.
محمدرضا شجريان كه به همراه گروهش براي اجراي كنسرت به پاريس سفر كرده بود، روز 16 ژانويه به دعوت مديركل يونسكو در سالن شماره يك اين سازمان براي بزرگداشت مولانا و صلح جهاني، براي نمايندگان سراسر جهان كنسرت برگزار كرد و در همان برنامه مدال موتسارت به او اهدا شد.
مدال موتسارت هر دو سال يكبار توسط يونسكو به يك فرد يا موسسهاي كه در زمينه موسيقي دستاوردهاي برجستهاي داشته باشد و يا در آموزش موسيقي فعاليت ويژه و منحصربهفردي داشته باشد، اهدا ميشود. سازمان يونسكو به اين دليل اين مدال را راهاندازي كرده است كه معتقد است هنر و موسيقي در بهبود روابط بين افراد، گروهها و جوامع نفش مهمي ايفا كرده و باعث ايجاد صلح بين مردم جهان ميشود.

اين جايزه در سال 1991 براي گراميداشت دومين قرن مرگ موتسارت راهاندازي شد و نمادي از نبوغ يگانه و خلاقيت بينظير اين موسيقيدان برجسته است. نخستين مدال موتسارت در سال 1991 همزمان با دومين قرن درگذشت موتسارت با برگزاري يك كنسرت و يك همايش خيريه در سوربن پاريس به اليزابت شوارتسكف خواننده برجسته سوپرانو اهدا شد. روي مدال موتسارت تصويري از او در حال نواختن پيانو ديده ميشود و پشت تصوير هم نشانه يونسكو به تاريخ 1991 است.
شجريان در پاريس يك شب هم از طرف گروه موسيقي براي عموم مردم در سالن يونسكو كنسرت برگزار كرد.
مجيد درخشاني (تار)، سعيدفرجپوري (كمانچه)، محمد فيروزي (عود) و همايون شجريان (تمبك و آواز) در اين كنسرتها محمدرضا شجريان را همراهي كردند.
اين برنامهها گلچيني از برنامههاي قديمي شجريان بود كه در دستگاههاي سهگاه و ماهور اجرا شد. تصنيفهاي برنامه نيز از تصنيفهاي قديمي و از ساختههاي آهنگسازان قديمي و خود شجريان بود. يك تصنيف از ساختههاي شجريان به نام <سخن عشق> در ماهور براي نخستين بار اجرا شد.
بنا به نظر شجريان دليل انتخاب ماهور اين بود كه همان گام ماژور است و شنوندگان خارجي به همين دليل با آن ارتباط بيشتري برقرار ميكنند. غزلهاي آواز اين كنسرت از مولانا و سعدي بود.
پيش از اين اعلام شده بود كه اين برنامه به صورت كاست يا سيدي منتشر نخواهد شد ولي شايد نوار تصويري آن منتشر شود.
بنا به گفته شجريان اين برنامه كه در يونسكو اجرا ميشود، در ايران اجرا نخواهد شد، اما برنامههاي تازهاي براي كنسرتهاي ايران تدارك ديده شده است.
شجريان پيش از اين گفته بود: الان در تدارك يك برنامه جديد در ايران هستم كه اميدوارم در تابستان آينده بتوانيم در تهران و چند شهر ديگر مثل اصفهان، شيراز و تبريز اين برنامه را اجرا كنيم. تابستان را به اين دليل انتخاب كردهام كه هوا مناسب باشد و بتوان در سالنهاي باز اجرا كرد، چون اغلب اين شهرها فاقد سالن مناسب است و ناگزير از استفاده از چنين فضاهايي هستم. گرچه ميدانم كه اين فضاها مناسب نيست ولي به دليل كمبود امكانات، چارهاي جز اين كار نداريم.
در سال ۱۹۹۹ «فدریکو مایور» دبیرکل آنزمان یونسکو همراه با اعطای نشان «پیکاسو» (معتبرترین جایزهی هنری اروپا) گفت: به پاس تلاشهای محمدرضا شجریان برای موسیقی کلاسیک ایران و گسترش آن، بعنوان عامل گفتوگوی تمدنها، نشان طلایی پیکاسو را به وی تقدیم میکنیم.
شجریان نیز در پاسخ گفته بود: این نشان تنها متعلق به او نیست، این معنویت و فرهنگ کهن ایران زمین است که شایستهی دریافت نشان یونسکوست.
محمدرضا شجریان در شب دریافت نشان هنری «پیکاسو» که هر چهارسال یکبار به یک شخصیت هنری داده میشود، کنسرتی همراه با گروه «آوا» روی رباعیات خیام اجرا کرد که بسیار مورد توجه قرار گرفت، مانند سهشنبه شب، ۱۶ ژانویه ۲۰۰۷ که همراه با استادان، چون مجید درخشانی (تار)، محمد فیروزی (بربت)، سعید فرجپوری (کمانچه) و البته همایون شجریان، پسرش که هم تمبک میزند و هم آواز میخواند، برنامهای اجرا کرد و بارها با تشویق حاضران روبهرو شد. وی در پایان کنسرت، به درخواست مردم ترانهی ماندنی «مرغ سحر» را پایانبخش برنامهاش کرد. شجریان در پایان این کنسرت که در شب خداحافظی احمد جلالی، نماینده ایران در یونسکو برپا شد، در گپ و گفتوگویی با رادیو زمانه شرکت کرد. وی از آغاز آوازخوانیاش گفت، از علل توجه فرانسویها به موسیقی اصیل ایران، توجه جوانهای امروزی در ایران به موسیقی و عدم توجه دولت به آنها و اینکه چرا موسیقی اصیل ایرانی حزنانگیز است.

استاد محمدرضا شجريان ، به عنوان يك موزيسين موسيقي شرق ، در آكادمي ها و بنگاه هاي معتبر موسيقي جهان كاملا شناخته شده هستند . در دانشنامه آزاد ویکی پدیا كه يك دائره المعارف مبتني بر وب است ، مي توانيد راجع به ايشان مطالبي بخوانيد .
همچنين استاد محمدرضا شجريان در دو دوره متوالي نامزد دريافت جايزه گرمي بوده اند . شايد لازم باشد توضيح دهم كه جايزه گرمي ، معتبرترين جايزه جهاني در عرصه موسيقي و به قول معروف مانند جايزه اسكار سينما ، اما در حيطه موسيقي است كه همه ساله از طرف موسسه گرمی آمریکا به برترين موسيقي هاي جهان اعطا مي شود . مي توانيد اینجاكليك كنيد و سايت موسسه گرمي را ببينيد .
استاد شجريان ، يك بار براي آلبوم بی تو به سر نمی شود ، و سال بعد براي آلبوم فریاد، نامزد دريافت اين جايزه در بخش World Music بودند . گر چه اين خبر تمام روزنامه رسمي و خبرگزاري كشور در زمان خودش منتشر كردند .
همچنين در 20 سپتامبر 1995 استاد شجريان از طرف سازمان يونسكو توسط آقاي فدريكو مايور ، دبير يونسكو به دريافت جايزه جهاني مدال چشم پيكاسو مفتخر شدند . اين جايزه به كساني اهدا مي شود كه پاسدار فرهنگ و تمدن ملت خود در ميان جهانيان هستند. گر چه اين مورد هم مانند مورد قبلي بسيار آشكار است و كساني كه پيگير اخبار هستند صد در صد اين مطالب را مي دانند . اين جايزه به شكل چشم پيكاسو است زيرا كسي اين نشان را دريافت مي كند كه جهان را طور ديگري مي نگرد . ايشان پس از دريافت جايزه به اجراي اشعاري از فردوسي شاعر ملي ايران پرداختند . همچنين ايشان توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ايران نيز به عنوان برترين هنرمند موسيقي ملي ايران معرفي شدند .
اگر بخواهيم كنسرت هاي استاد شجريان را در سرتا سر دنيا و كنفرانس ها و نشست هاي خبري را كه ايشان به دعوت مطبوعات و دانشگاه هاي معتبر دنيا جهت معرفي موسيقي اصيل ايراني برگزار كرده اند را نيز نام ببريم ، مثنوي هفتاد من كاغذ مي شود . در اسفند 84 كنسرت استاد در آمريكا با استقبال بي نظير روبرو شد و در پي آن نشست خبري ايشان به دعوت دانشگاه سانتابارباراي آمريكا انجام شد ، كه فايل ها و تصاوير آن منتشر شده است . همچنين تا كنون ايشان در دانشگاههاي بروکلي، کلمبيا ،هاروارد ، فيليپين و شيکاگو كنفرانس هايي در مورد موسيقي ايراني برگزار کرده اند . تور هاي اروپا و آمريكاي كنسرتهاي استاد چيزي نيست كه كسي نداند .
اگر نامزدي براي دريافت جايزه گرمي ، جهاني شدن محسوب نمي شود ، پس نام آن چيست ؟ و تازه استاد شجريان اين كارنامه افتخارات را در شرايطي كسب مي كند كه ساكن و مقيم ايران است . يعني به طور رسمي منزل و شركت و خانواده ايشان در ايران هستند ، كما اينكه منزل ايشان را در سعادت آباد تهران و باغ هشتگرد را خيلي ها مي شناسند و شرکت فرهنگی هنری دل آواز نيز كه زبانزد دوستداران استاد است .
خوشنویسی
محمدرضا شجریان علاوه بر استعدادش در آوازخوانی، علاقه زیادی به خوشنویسی ایرانی دارد و از او به عنوان یکی از خوشنویسان معاصر یاد میشود. او از سال ۱۳۴۴ به فراگیری نستعلیق نزد استادان ابراهیم بوذری، و حسین میرخانی پرداخت. او در حال حاضر دارای درجه ممتاز در خط نستعلیق میباشد و سبک ویژه خود را در خوشنویسی دنبال میکند.
این کنسرت اجرای ویژه استاد شجریان در مراسم اهدای جایزه پیکاسو به ایشان است.
شجریان در سال 1378 جایزه پیکاسو را از طرف سازمان یونسکو دریافت کرد.
خواننده : محمدرضا شجریان
با همراهی همایون شجریان
تار: بهروز همتی
عود: محمد فیروزی
کمانچه: سعید فرجپوری
یونسکو، مراسم دریافت جایزه پیکاسو
****
نیكی و بدی كه در نهاد بشر است
شادی و غمی كه در قضا و قدر است
با چرخ مكن حواله كاندر ره عقل
چرخ از تو هزاربار بیچارهتر است!
***
ای دل! چو زمانه میکند غمناکت
ناگه برود ز تن روان پاکت!
بر سبزه نشین و خوش بزی روزی چند
زآن پیش که سبزه بردمد از خاکت
****
گر کار فلک به عدل سنجیده بُدی
احوال فلک جمله پسندیده بُدی
ور عدل بُدی به کارها در گردون
کِی خاطر اهل فضل رنجیده بدی؟
****
ای دوست! بیا تا غم فردا نخوریم
وین یکدم عمر را غنیمت شمریم
فردا که ازین دیر کهن در گذریم
با هفت هزار سالگان سر بسریم
دانلود از لینک زیر
دانلود از اینجا
| فرمت : MKV , مدت زمان : یک ساعت , حجم : 157 مگابایت |
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: <-TagName->